Барааны тайлбар:

ХХ зууны суут зохиолчдын тэргүүн зэрэгт нэрлэгддэг Прүстын Марселийн “Алдуул цагийн эрэлд” 7 боть романы тэргүүн дэвтэр буюу “Сувааны зүг” саяхан монгол хэлнээ орчуулагдан гарлаа.

Цаг хугацаа хэдийд үгүй болдог вэ? Өнгөрөн одсон, нэгэнт алдагдсан тэр л цаг хугацааг эрж хайхын утга юу юм бэ? Утга учрыг нь бид төдийлөн сайн мэдэхгүй ч, хүн бүхэн дурсах юмтай байх гээд, хаа нэгтээ улирч хоцорсон өнийн явдлыг өчүүхэн салхины үнэр, өчүүхэн төдий амт, өчүүхэн төдий өнгө аяс бидэнд зэрвэс ч болтугай сануулаад, түүнд нь автсандаа бид эргээд л дурсамждаа живчихсэн суудаг шүү дээ. Чухам ийм дурсамжуудыг Прүст “Элдвийн хуурмаг дүрийн орцгүй, үнэн цэврээрээ байгаа цаг хугацаа” гэж үзсэн юм. Цэвэр үнэн цаг хугацаа алдагдсаны хойно л бид түүнийг жинхэнээс нь ухаарч, мэдэрч, магадгүй эрж хайх боломжтой.


Роман уншихад хүнд бөгөөд маш яруу тансаг мэдрэмжээр бичигдсэн учраас эхний хэдэн хуудсыг сөхөж хараад хойш тавьчихсан хүмүүс амьдралаас тасраад явчихсан уянгын бодрол мэтээр ойлгодог. Гэвч тийм биш ээ. Францын уран зохиолд ямагт чухал сэдэв байсаар ирсэн нийгмийн ёс суртахууныг соригч механизм – мөнгөний хаанчлал Прүстийн баатруудыг ч мөн тойроогүй нь өнгөн дээрээ импрессионист, натуралист, заримдаа Монтэнийг санагдуулсан скептик маягийн энэ зохиолыг хааяа Бальзакыг санагдуулам реалист болгочихдог. Бодлынхоо урсгалыг зогсоож бариад зурсан биш, харин урсгал дунд нь даган хөвж бичсэний; зохиогчийн эргэн тойрон дахь үнэн амьдрал ч мөн тусгалаа олсны мөн чанар тэр юм. Дотоод сэтгэлийн хүчирхэг монологууд, ой санамжаа тэмтэрсэн мөнөөх бодлын урсгалууд нь зохиогчийн хувийн амьдралаас урган гарсан бүхий л үйл явдлаас цаг хугацаа хэмээх ойлголтыг бүрмөсөн арчиж, өнгөрсөн одоо хоёрын зааг ялгааг үгүйсгэчих шиг сэтгэгдэл төрүүлэгч энэ романыг “хүүрнэл яруу найраг” хэмээдгийн учрыг ч уншигч та мөдхөн мэдрэх биз ээ.

#1093