Барааны тайлбар:

Хорьдугаар зууны эхэн үeд Монголын баруун хязгаарт Оспаны дээрэмчидтэй тулалдаж явсан, сүүлдээ өш хонзонт нэгэн эрээс болж Дотоод яамныханд баривчлагдан шоронд орж эсэн бусыг үзэж туулдаг Зодов хэмээх мундаг эрийн зовлон, жаргал сүлжилдэнэ. Мөн Шаазгай данжаад хэмээх хятад хүний тухай гарах бөгөөд энэ хүн бол өмнө нь Монголын уран зохиолд дүрслэгдэж ирсэн нөгөө л хар муу санаатай, шуналын хүүдий болсон данжаад нар шиг биш, харин сайхан сэтгэлтэй хятад хүний дүр болой. Гэхдээ энэхүү номонд зохиомол дүр гэхээсээ илүү бодит хүмүүс голлосон нь тун ч олзуурхууштай. Жишээ нь, Оспаны дээрэмчидтэй тулалдаж явсан Зодов, түүний хүү Өлзийтогтох, мөн Шаазгай данжаад, түүний охин Номиндарь нар цөм бодит хүмүүс бөгөөд эд бүгд баялаг намтар түүхтэй, бахархам гавъяа зүтгэлтэй, чухамдаа хоёрын хоёр нижгэр дайнтай хорьдугаар зууны адал явдлын гэрч, аз жаргалын эрэлчид болой. Энэхүү бүтээлийн хамгийн олзуурхууштай нь домог түүхт хүмүүсийн омог бардам амьдрал eрдөө ч гуйваж дайвалгүйгээр жинхэнэ үнэн мөнөөрөө тусгагдсанд байгаа бөгөөд үүгээрээ уншигчдад уран зохиолын итгэл үнэмшил хэмээгчийг бүрэн дүүрэн төрүүлж чадахаар байгаа юм. Эцсийн эцэст хорвоод үнэн ялдаг гэдгийг "Шаазгай данжаад"-аас харж болно. Хүүрнэх үйл явдлыг ихээхэн баяжуулсан хэсэг бол он цагийн дарааллын өөрчлөлт бөгөөд зохиогч маань гол баатруудынхаа адал явдал хийгээд амьдрал, хувь заяаг өвөр зуур нь сүлжилдүүлэн тун чадамгай өрж дүрсэлжээ. Киногоор бол энэ нь маш сайн опeраторын ажил юм. Хорин нэгдүгээр зууны утга зохиолд бодит явдал, баримт голлоно гэж их зохиолч Лодонгийн Түдэв агсан хэлж байсан удаатай. Энэ үүднээс үзвэл бодит баатруудаар өвч тоноглогдсон "Шаазгай данжаад" зохиол нь өнөөгийн уншигчдад итгэл үнэмшлийн чухал бүтээл болох нь гарцаагүй. Амьдралыг ойроос ажих нь сайн бичихийн үндэс гэж алдарт зохиолч Эрнeст Хэмингуэй хэлсэн байдаг. Амьдралын гол түлхүүрийг олохдоо зөвхөн үйл явдлын өнгөн талыг ойроос үзэж сонсохдоо биш, өөрийнхөө дотор буй мэдрэмжийн уг шалтгаан, ул мөрийг шинжин гаргаж тавихдаа байдаг бөгөөд тодорхой үйлдэл, эсвэл мэдрэмжээ хүний сэтгэлд хүртэл нь оновчтой, бүрэн дүүрэн илэрхийлж чадсан л бол уншигчид түүнд автах нь дамжиггүй.

Зохиолч: Ж.Амгаланбаатар

Хуудас: 253

#1428